Những bài học cuộc sống của một người Mỹ đúc kết sau thời gian sống ở Việt Nam sẽ mang lại cho bạn góc nhìn khác về kĩ năng sống quý giá (mà có thể bạn không biết). Bài viết được chia sẻ trên Matadornetwork, Hotcourses đã lược dịch bài với mong muốn những điều này có thể giúp ích cho hành trình du học của bạn, nếu phát huy những thói quen tốt trong bài!
1. HỌC CÁCH GIÚP ĐỠ NGƯỜI KHÁC
Hai điều mà bạn sẽ cảm nhận ngay khi đặt bước chân đầu tiên đến Việt Nam là sự nóng ẩm của không khí và sự nồng nhiệt của lòng hiếu khách. Trong khi ở Mỹ sự an toàn của bạn được bảo đảm bằng những quy trình kiểm tra an ninh phức tạp, tốn kém, mất thời gian, còn ở Việt Nam bạn có thể an tâm với sự hiếu khách của người dân nơi đây.
Bạn có thể hiểu được điều này khi chiếc xe đạp của bạn bị hỏng giữa đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Trong giây lát, bạn sẽ được giải cứu bởi một người lạ mặt tốt bụng với góc tay áo nhàu bẩn. Anh ta sẽ đưa bạn đến tiệm sửa xe của mình gần đó, đưa bạn một chiếc ghế đẩu màu đỏ, rồi bắt đầu pha chuyện với vốn từ tiếng Anh ít ỏi của mình, và không quên cho bạn số điện thoại trên một mẩu giấy vệ sinh sau khi chiếc xe đã được sửa xong.
Bạn cũng có thể cảm nhận được điều này khi dừng chân trước nhà một ai đó để hỏi đường đến khách sạn. Cánh cửa rộng mở cho không khí, ánh sáng và cả thế giới ùa vào. Một đôi sandal được đặt tùy tiện nơi cổng ra vào là dấu hiệu là có ai đó ở nhà. Một khi bạn đã bước vào nhà, rất có thể bạn sẽ được mời ngủ lại nhà với tách trà nóng hoặc một tô hủ tiếu trong lúc chiếc giường cho bạn đang được chuẩn bị.
Hoặc có thể bạn sẽ nhận ra ngay khi bạn bước vào một cửa hàng gia đình, nơi mà bàn thờ chiếm nhiều diện tích hơn quầy trưng bày, nơi mùi gỗ cháy đã nhiều tuần quyện cùng mùi nước mắm trong không khí. Khi đi ra, bạn chắc chắn sẽ mang theo vài ba chai bia Tiger kèm theo hại nụ hôn của bà Lan.
Sự hiếu khách kỳ lạ này – ngay cả với những “kẻ thù” xưa – hẳn phải gợi cho mỗi chúng ta một vài câu hỏi về nhân cách và trở nên xấu hổ với bản chất cá nhân ích kỉ của mình. Người Việt có một nền văn hóa cộng đồng và hãnh diện khi có thể giúp đỡ lẫn nhau – một khi bạn trở thành một phần trong đó, bạn sẽ không bao giờ muốn rời khỏi.
2. HỌC CÁCH LÀM (ĐƯỢC) VIỆC VỚI NHỮNG GÌ MÌNH CÓ
Cách đây 50 năm, Việt Nam vẫn còn là thuộc địa. Trong những cuộc khởi nghĩa, những con người nơi đây đã đoàn kết và chiến đấu – trong hơn hai thập kỷ – chống lại đất nước lớn nhất thế giới lúc bấy giờ, và chiến thắng. Làm thế nào mà những con người khiêm tốn và hiền lành này có thể làm được điều đó ? Chúng ta hãy nhìn lại một chút nào. Điều đầu mà bạn nhận ra trong cái xã hội còn lạc hậu này (tất nhiên phải công nhận rằng các siêu thị, nhà chung cư hiện đại, câu lạc bộ… đang mọc lên nhanh chóng) là khả năng xoay xở vô hạn. Có lẽ 50 năm quá khứ đã trui rèn những con người nơi đây một tính cách cứng cỏi nhưng dẻo dai.
Hãy cho họ một thử thách và bạn sẽ thấy cách họ xoay sở như thế nào. Thử than phiền với chủ nhà rằng ngôi nhà bạn thuê bị dột. Sau năm phút loay hoay với khẩu súng bắn keo và cái cửa bếp, bạn sẽ thấy anh ta tươi cười tự mãn: “Thấy chưa ? Dễ ẹc ấy mà!”
Nếu lốp xe của bạn bị xì hơi ở một góc nào đó ở Gò Vấp, bạn sẽ phải tin tưởng vào người duy nhất trên đường mà bạn có thể dễ dàng nhận ra – với một chiếc ghế mây rẻ tiền và một cái lốp cao su màu cam bên cạnh. Anh ta sẽ sửa cái lốp với điếu thuốc phì phèo trên miệng, và cố gắng thuyết phục bạn bỏ ra 30,000 VND. Khi mà bạn lo lắng cho an toàn của mình, thì sự thật là chiếc xe của bạn chạy ổn hơn bao giờ hết.
Hoặc khi bạn mua một tấm nệm cỡ lớn và một cái bàn nhiều tầng cho căn hộ của mình, bạn hẳn sẽ phải đón taxi Vinasun để chở đồ – nhưng không, không, không, hãy đặt mọi thứ xuống. Nhân viên bán hàng sẽ nhấn mạnh rằng ông ta có thể chở tất cả trên lưng chiếc Honda Cub 87 của mình, thậm chí cô con gái của ông ta có thể nhảy lên xe cùng nếu muốn đi dạo một vòng.
Và mỗi khi bạn trở về nhà ướt như chuột lột vì những cơn mưa xối xả không ngừng, tóc ướt bẹp vào trán, run rẩy qua áo mưa rẻ tiền, kính mắt thì không nhìn thấy gì khác ngoài nước mưa, thì vị hàng xóm bên cạnh của bạn sẽ trông rất khoái trí. Đó không hề là gánh nặng, bất tiện hay nguy hiểm gì cả mà ngược lại, những cơn mưa miễn phí này báo hiệu đã đến giờ để rửa chén bát.
3. HIỂU ĐƯỢC TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC DẬY SỚM VÀ GIẤC NGỦ TRƯA
Người Việt Nam luôn thức khuya và dậy sớm, điều tưởng như khó tin nhưng là có thật – nhờ có giấc ngủ trưa. Ngay từ sáng tinh mơ, bạn có thể nhìn thấy những người hàng xóm đang ăn món cháo lòng nóng sốt, tập dưỡng sinh ở công viên Tao Đàn, hoặc đang quanh quẩn ở chợ sáng với nào xoài, thanh long, dưa hấu… Đêm xuống, bạn vẫn còn có thể nghe thấy âm thanh đâu đó dù đã hơn 12h đêm và bạn đang ở tầng 11. Đó có thể là tiếng nhạc karaoke, tiếng còi xe máy hay tiếng rao của những người bán hàng rong.
4. HỌC CÁCH VƯỢT QUA GIỚI HẠN CỦA KHÔNG GIAN
Hãy tưởng tượng quang cảnh trên đường Điện Biên Phủ – vô số dây điện dọc ngang gần như lấp hết tầm nhìn cửa sổ tầng hai ở hai bên đường, hàng loạt biển hiệu khác nhau chen chúc, những cửa hàng bừa bộn nhưng cửa vẫn rộng mở… Bây giờ bạn hãy thêm vào hình ảnh đó với hàng trăm chiếc xe máy thi nhau xả khói, những người lái xe giận dữ bóp còi inh ỏi và đèn giao thông căn bản không được đếm xỉa đến. Những chiếc xe cố gắng luồn lách qua từng centimet, phóng lên cả lề đường, vượt qua những chiếc đèn giao thông chỉ có giá trị trang trí. Mấy chiếc xe ô tô nổi bật giữa đám đông, nhích từng chút mỗi khi có người đi xe máy nào đó tốt bụng nhường đường.
Khi cần thiết phải vượt qua những nơi chật hẹp, người Việt sẽ làm điều đó trở nên đơn giản. Giả như bạn đang kẹt cứng giữa hàng trăm chiếc xe máy, tất cả đều phải chờ đợi và chịu đựng cái nóng gay gắt đi kèm với khói xe. Chỉ cần một tay lái lanh lẹ tìm được một lổ hổng chừng vài tất để luồn lên phía trước, ngay sau đó tất cả mọi người sẽ phóng theo sau và bạn sẽ nhanh chóng bị bỏ rơi đằng sau cùng vì bỏ lỡ cơ hội. Hoặc nếu bạn đang ngồi trên một chiếc xe ôm, và bạn nói với anh ta rằng bạn đang bị trễ hẹn, ngay lập tức anh ta sẽ phóng xe vào một cái hẻm nhỏ đến mức bạn phải nhắm mắt lại và cầu chúa, thế nhưng cuối cùng bạn lại sống sót vượt qua cái hẻm, kèm theo một vài vết xước nhỏ ở chân. Nơi đâu có ý muốn và một vài tấc, nơi đó sẽ có đường đi. Và người Việt Nam sẽ chứng minh điều đó.
Điều đó không chỉ dừng lại ở giao thông. Hãy cho một doanh nhân Việt Nam một khoảng không gian vài mét vuông, một kế hoạch kinh doanh cơ bản, chi phí tối thiểu, và một khoản kinh phí để bắt đầu, anh ta sẽ tìm ra cách để tạo ra lợi nhuận. Có thể sẽ không được bắt mắt và rộng rãi cho lắm, nhưng với hàng tá những tiệm bánh mỳ và cà phê sữa đá ở phía Tây Saigon River thì đó là cả một kho báu. Những khoảng không gian vài tấc trên đường hay vài mét vuông không gian kinh doanh chính là những cơ hội. Họ tận dụng nó và làm cho điều đó trở nên khả thi. Không một lời bao biện, 100% siêng năng và nỗ lực.
5. HỌC CÁCH NẤU ĂN MÀ KHÔNG CẦN TỚI PHÔ MAI, BƠ VÀ THỊT XÔNG KHÓI
Nếu chỉ có một điều duy nhất bạn được làm ở Việt Nam, vậy thì điều đó hẳn phải là khám phá nghệ thuật ẩm thực Việt. Sau đó bạn sẽ biết cách đi dạo quanh các khu phố cho đến khi bạn đánh hơi được mùi thịt heo quay, mùi mỳ xào, mùi bánh mì mới ra lò và mùi nem nướng ở đâu đó. Tuyệt vời hơn cả, bạn hãy làm quen với một gia đình bản địa và cố gắng quan sát cách bà chủ của gia đình chuẩn bị bữa ăn, cho đến khi hình ảnh cô ấy cuốn bánh tráng, xắt củ quả, trộn gia vị và nước sốt cay in đậm trong trí nhớ của bạn.
Ẩm thực Việt là một trong những nền ẩm thực tinh tế nhất – pha trộn những ảnh hưởng từ nền ẩm thực Pháp, Trung Quốc và Thái lan. Bạn không cần phải đến một nhà hàng 5 sao để có một bữa ăn như ý. Chỉ cần dừng chân tại một góc phố chật chội sực nức mùi phở, nơi bạn phải tìm chỗ để đứng – vì có hàng tá xe máy đậu ở trước tiệm và những chiếc bàn bằng nhôm kín mít người – và tìm một chiếc ghế. Một cậu thiếu niên với nét mặt chán chường sẽ mang cho bạn một ly trà đá, và bạn sẽ trả lời anh ta một cách đơn giản “Một tô phở bò”. Tiếp đó bạn sẽ thấy một người phụ nữ, với dáng vẻ mệt mỏi, ngâm những vốc bánh phở tươi ngon và nồi nước lèo một cách máy móc – điều mà chị ta hẳn phải làm từ năm lên bảy – thì chỉ trong phút chốc nữa thôi, bạn sẽ được thưởng thức một món ngon lành.
Cảm giác ngay khi nếm thử của bạn sẽ là muốn chộp lấy cậu bé bồi bàn và nói với cậu ta “em đã nếm thử món này chưa ? em có cảm thấy hương vị phở đang thấm dần trong từng mạch máu, lấp đầy tâm hồn… Nhưng không, điều duy nhất bạn sẽ nói là “Cảm ơn, em,” và vét hết tô phở của mình.
Còn đồ chay nữa chứ. Ôi những món chay. Nhờ vào cội nguồn Phật giáo, người Việt có thể xoay sở tài tình với một ít đậu hũ. Đến tiệc buffet ở Thuyền Viên, bạn sẽ được phục vụ một bữa tiệc hoàng gia với các món đồ ăn chay.
6. HỌC CÁCH TÔN TRỌN NGƯỜI LỚN TUỔI VÀ THẦY CÔ
Việc biết hết số từ ngữ dùng để miêu tả họ hàng trong tiếng Việt có lẽ cũng tương đương với việc học vài thứ ngôn ngữ. Có khoảng 20 danh từ được sử dụng trong tiếng Việt để miêu tả mức độ tôn trọng và giá trị của những thành viên trong gia đình. Điều đó không giới hạn trong mối quan hệ gia đình – người Việt rất kính trọng những người lớn tuổi và những người truyền tải kiến thức – thầy cô giáo. Gia đình luôn gắn bó, học sinh tôn trọng thầy cô, và nhờ thế, các mối quan hệ thường tồn tại lâu bền.
Làm thế nào mà một người ngoại quốc có thể cảm nhận được điều này ? Hãy lấy ngày của thầy cô làm một ví dụ. Ở Mỹ, bạn có thể sẽ nhận được vài cái bưu thiếp từ những đứa trẻ mà ba mẹ chúng còn nhớ tới bạn. Còn ở Việt Nam, bạn sẽ cảm thấy may mắn khi thấy bàn làm việc của bạn đầy những hoa và bánh. Trong cả tuần lễ, bạn sẽ phải nói chuyện với đồng nghiệp ở bên kia bức tường hoa, trang trí bởi những tấm thiệp đỏ hồng, những hình vẽ trẻ con nhưng đủ để bạn hiểu được giá trị của mình.
Bạn cũng không cần phải mất nhiều lần nói chuyện để có thể hiểu điều đó trong những sinh hoạt thường ngày. Hãy hỏi chuyện một cậu bé hay cô bé nào đó. Cậu ta, hoặc cô ta, hẳn sẽ nhắc đến việc ngủ với bà, ở nhà giúp mẹ ngày thứ Sáu thay vì đi chơi với bạn, hay trải qua bữa tối gia đình mỗi cuối tuần với hàng chục người họ hàng. Hãy thử vào trong một ngôi nhà với 2 phòng ngủ nơi có 9 người ngủ (một cách thoải mái) và ngắm các thế hệ khác nhau cùng làm việc trong bếp để sau đó cùng thưởng thức bữa ăn nóng hổi. Cho dù bạn có mang dòng máu Việt trong người hay không, bạn cũng vẫn sẽ cảm thấy được hương vị của gia đình.
Theo hotcourses.vn
Xem bài viết tại đây