“Cuộc sống đến với chúng ta rất nhanh chóng, và những gì chúng ta cần làm là đưa những dòng chảy vô định của trải nghiệm và rút ra ý nghĩa từ đó.” Trong buổi nói chuyện thú vị và bổ ích này, nhà tâm lý giáo dục Peter Doolittle đã chỉ chi tiết tầm quan trọng – và những giới hạn- của “trí nhớ ngắn hạn” của bạn, một phần của bộ não cho phép chúng ta giải nghĩa những việc xảy ra quanh mình.
Dưới đây là bài nói chuyện của nhà tâm lý giáo dục Peter Doolittle
Video với phụ đề tiếng Việt:
Toàn văn phần nội dung: “Hôm qua, tôi đã ra ngoài đường đứng trước tòa nhà này, và tôi đã đi bộ xuống vỉa hè, và tôi có người đồng hành, một vài người trong chúng ta và chúng ta đều tuân thủ các quy tắccủa việc đi bộ trên vỉa hè. Chúng ta không nói chuyện với nhau. Chúng ta nhìn về phía trước. Chúng ta cứ di chuyển. Khi một người trước mặt tôi đi chậm lại . Và vì thế tôi nhìn anh ta, và anh ta đi chậm lại, và cuối cùng anh ấy dừng lại. Thực ra thì đó chưa đủ nhanh đối với tôi, vì thế tôi ra kí hiệu rẽ và tôi đi xung quanh anh ta, và vừa đi, tôi ngoái lại để xem anh ta đang làm gì, và anh ấy đang làm việc đó. Anh ta đang nhắn tin, và anh ấy không thể vừa đi vừa nhắn tin cùng một lúc. Bây giờ chúng ta đã có thể tiếp cận việc này từ góc nhìn về trí nhớ ngắn hạn hoặc từ những quan điểm đa nhiệm. Chúng ta sẽ làm việc với trí nhớ ngắn hạn ngày hôm nay.
Bây giờ, trí nhớ ngắn hạn là một phần sự hiểu biết mà chúng ta nhận thức ở bất cứ thời điểm nào trong ngày. Bạn đang sử dụng nó ngay lúc này. Nó không phải là thứ mà chúng ta có thể tắt đi. Nếu bạn tắt nó đi, thì đó gọi là hôn mê, đúng không? Vậy thì bây giờ, bạn đang làm rất tốt.
Bây giờ trí nhớ ngắn hạn có bốn yếu tố cơ bản. Nó cho phép chúng ta cất giữ những trải nghiệm tức thời và một chút kiến thức. Nó cho phép chúng ta tìm lại về trong trí nhớ dài hạnvà giữ lại một số vì chúng ta cần nó, trộn lẫn nó, xử lý nó dù mục tiêu của chúng ta là gì đi nữa. Bây giờ mục tiêu hiện tại không giống như thế, Tôi muốn trở thành Tổng Thống hoặc người lướt sóng giỏi nhất thế giới. Nó là những thứ trần tục hơn. Tôi thích bánh quy, hoặc tôi cần biết làm cách nào để vào phòng khách sạn. Bây giờ, khả năng của trí nhớ ngắn hạnlà khả năng chúng ta tận dụng nó, khả năng sử dụng những gì chúng ta biết và những gì chúng ta có thể nhớ và tận dụng nó theo nhiều cách mà cho phép chúng ta thỏa mãn mục tiêu hiện tại của mình.
Khả năng của trí nhớ ngắn hạn có một lịch sử khá dài, và nó liên quan đến nhiều tác động tích cực. Những người với khả năng ghi nhớ tốt được cho là người kể chuyện giỏi. Họ được cho là có thể giải quyết và làm tốt những bài kiểm tra được tiêu chuẩn hóa bất kể là nó quan trọng như thế nào. Họ có trình độ viết lách tốt. Họ có khả năng tranh luận ở trình độ cao.
Vì vậy, những gì chúng ta đang làm ở đây là diễn lại một chút. Vì thế, tôi sẽ nhờ bạn thực hiện một số nhiệm vụ, và chúng ta sẽ đưa bộ nhớ ngắn hạn đi vào hoạt động. Các bạn hào hứng chứ? Được rồi.
Tôi sẽ cho các bạn năm từ, và tôi muốn các bạn ghi nhớ chúng. Đừng viết những từ này xuống. Chỉ ghi nhớ chúng thôi. Năm từ. Khi các bạn ghi nhớ xong, tôi sẽ hỏi ba câu hỏi. Tôi muốn xem những gì sẽ xảy ra với những từ này. Và đây là những từ đó: cây, đường cao tốc, gương, sao Thổ và điện cực. Tốt chứ? Được rồi. Những gì tôi muốn các bạn làm là cho tôi câu trả lời của 23 nhân 8 bằng mấy. Chỉ cần nói nó ra. (Lẩm nhẩm) (Cười) Trên thực tế nó là — ( lẩm nhẩm)– chính xác. (Cười) Được rồi. Tôi muốn các bạn giơ tay trái và tôi muốn các bạn đi, ” Một, hai, ba, bốn, năm, sáu, bảy, tám, chín, mười.” Đây là bài kiểm tra thần kinh nếu như các bạn đang thắc mắc. Được rồi, giờ tôi muốn các bạn nói lại năm chữ cái cuối trong bảng chữ cái tiếng Anh ngược. Bạn nên bắt đầu bằng chữ Z. (Cười)
Được rồi. Có bao nhiêu người ở đây chắc chắn rằng các bạn đã tìm ra đủnăm từ? Ok. Thông thường thì chúng ta sẽ có ít hơn một nửa, phải không, bình thường thôi. Ở đây có một dãy. Một số người có thể ghi nhớ tới năm. Một số có thể nhớ tới 10. Một số khác chỉ nhớ tới hai hoặc ba.
Chúng ta biết rằng điều này rất quan trọng tới cách chúng ta hoạt động, đúng không? Và nó sẽ trở nên thật sự quan trọng tại TED vì bạn sẽ tiếp xúc với rất nhiều những ý kiến khác nhau.
Giờ thì vấn đề mà chúng ta gặp phải là cuộc sống đến với chúng ta, và nó đến với chúng ta rất nhanh chóng, và những gì chúng ta cần làm là lấy những dòng chảy vô định của trải nghiệm và bằng cách nào đó rút ra ý nghĩa từ đó bằng một bộ nhớ chỉ bé bằng hạt đậu. Giờ thì đừng hiểu nhầm ý tôi rằng bộ nhớ ngắn hạn rất tuyệt vời. Bộ nhớ cho phép chúng takhám phá những trải nghiệm hiện tại của mình khi tiến lên phía trước. Nó cho phép ta làm thế giới trở nên ý nghĩa hơn. Nhưng nó có những giới hạn nhất định.
Giờ thì, trí nhớ rất tuyệt vì nó cho phép ta giao tiếp. Chúng ta có thể có những cuộc trò chuyện, và tôi có thể xây dựng một bài tường thuật xung quanh việc này thế nên tôi biết chúng ta đang ở đâu và chúng ta đang đi đâu và bằng cách nào có thể đóng góp cho cuộc trò chuyện này. Nó phép chúng ta giải quyết vấn đề, những suy nghĩ sáng suốt. Chúng ta có thể ở giữa một buổi họp, lắng nghe một bài thuyết trình của ai đó, đánh giá nó, đưa ra quyết định có thích nó hay không, hỏi những câu hỏi kèm theo. Tất cả diễn ra cùng với trí nhớ ngắn hạn. Nó cũng cho phép chúng ta đi tới cửa hàng và lấy sữa, trứng và phomai khi những gì chúng ta thực sự tìm kiếm là Red Bull và thịt ba chỉ. (Cười) Hãy chắc chắn rằng những gì chúng ta lấy là những gì chúng ta đang tìm kiếm. Bây giờ, vấn đề chính với trí nhớ ngắn hạn là nó bị giới hạn. Nó bị giới hạn ở khả năng, giới hạn trong một khoảng thời gian,giới hạn trong sự tập trung. Chúng ta có ý định ghi nhớ bốn điều. Được không? Thường thì là bảy, nhưng dựa trên kết quả của máy MRIs, thì nó là bốn, và chúng ta đã hoàn thành quá mức. Giờ thì chúng ta có thể ghi nhớ bốn điều đó trong khoảng 10 đến 20 giây nếu chúng ta không làm gì đó với nó, nếu chúng ta không xử lý nó, nếu chúng ta không áp dụng nó vào thứ gì đó, nếu chúng ta không nói cho ai nghe về điều đó.
Khi chúng ta nghĩ về trí nhớ ngắn hạn, chúng ta phải nhận ra rằng khả năng hạn chế này có những ảnh hưởng khác nhau đến chúng ta. Bạn đã bao giờ đi từ phòng này sang phòng khác và quên rằng tại sao bạn ở đó chưa? Bạn biết cách giải quyết cho việc đó, phải không? Bạn quay trở lại căn phòng ban đầu. (Cười) Bạn có bao giờ quên chìa khóa? Bạn đã bao giờ quên xe? Có bao giờ quên con của bạn chưa? Bạn đã bao giờ bị cuốn theo một cuộc trò chuyện, và bạn nhận ra rằng cuộc trò chuyện mà bạn đã bỏ qua thì thực sự thú vị hơn? (Cười) Vì thế, bạn đang gật đầu và mỉm cười, nhưng bạn đang thực sự chú ý tới thứ ở đằng kia, cho đến khi bạn nghe thấy từ cuối cùng được phát ra, và bạn nhận ra, bạn được hỏi một câu hỏi. (Cười) Và bạn thực sự cầu mong câu trả lời là không, vì đó là những gì bạn sắp nói. Tất cả những buổi thuyết trình về trí nhớ, những gì chúng ta có thể làm và những gì chúng ta không thể làm. Chúng ta cần nhận ra rằng trí nhớ ngắn hạn có khả năng hạn chế, và tự bản thân nó là về bằng cách nào chúng ta dàn xếp nó. Chúng ta dàn xếp nó qua những kế hoạch.
Vì thế, những gì tôi muốn làm là nói một chút về những kế hoạch ở đây, và sẽ là rất quan trọng vì các bạn bây giờ đang ở trong một môi trường giàu mục tiêu thông tin suốt nhiều ngày tới. Bây giờ, bước đầu tiên là chúng ta cần nghĩ về và những gì chúng ta xử lý sự tồn tại và cuộc sống của mình, ngay lập lức và lặp đi lặp lại. Chúng ta cần xử lý những gì đang diễn ra khoảnh khắc mà nó diễn ra, không phải 10 phút sau, không phải tuần sau, mà ngay lúc này. Vì thế chúng ta cần nghĩ về, vậy, tôi có đồng ý với anh ấy không? Những gì đang thiếu? Những gì tôi muốn biết? Tôi có đồng ý với sự giả thiết này không? Bằng cách nào tôi có thể áp dụng vào cuộc sống của mình? Đó là cách xử lý những gì đang diễn ra để chúng ta có thể sử dụng lại sau này. Vì thế chúng ta cần lặp lại nó. Chúng ta cần luyện tập. Vì thế chúng ta cần nghĩ về nó tại đây. Ở giữa, chúng ta muốn nói cho mọi người về điều đó.Chúng ta đang viết điều này ra giấy, và khi bạn trở về nhà lấy những cuốn sổ ra và nghĩ về chúng và kết thúc bằng việc luyện tập hàng giờ. Luyện tập vì một số lý do trở thành một điều tiêu cực. Nó rất tích cực.
Điều tiếp theo là, chúng ta cần suy nghĩ kĩ lưỡng và chúng ta cần suy nghĩ sinh động.chúng ta thường nghĩ rằng cần phải liên hệ tri thức mới với những thứ được tiếp thu từ trước. Những gì mà chúng ta muốn là xoay vòng. Chúng ta muốn lấy toàn bộ sự tồn tại của mình và gói xung quanh là những tri thức mới và khiến những sự liên kết này, trở nên ý nghĩa hơn. Chúng ta cũng muốn sử dụng hình ảnh. Chúng ta sinh ra đã yêu thích hình ảnh.Chúng ta cần tận dụng lợi ích đó. Hãy suy nghĩ bằng hình ảnh, viết nó xuống. Nếu bạn đọc một cuốn sách, liên tưởng mọi thứ. Tôi đã đọc qua cuốn ” Đại gia Gatsby” và tôi có một ý tưởng hoàn hảo về diện mạo của nhân vật nam trong đầu tôi, đó là phiên bản riêng của tôi.
Điều cuối cùng là sắp xếp và hỗ trợ. Chúng ta là những cỗ máy giải nghĩa. Đó là những gì chúng ta làm. Chúng ta cố gắng giải nghĩa mọi thứ xảy ra với mình. Sắp xếp rất có ích, vì thế chúng ta cần cơ cấu lại những gì chúng ta đang làm một cách có ý nghĩa. Nếu chúng ta cung cấp kiến thức và kinh nghiệm, chúng ta cần cơ cấu nó.
Và điều cuối cùng là sự hỗ trợ. Chúng ta bắt đầu như những người học việc. Tất cả những gì chúng ta làm gần như là sự tinh tế. Chúng ta nên hi vọng nó sẽ thay đổi theo thời gian. Chúng ta phải hỗ trợ nó. Sự hỗ trợ có thể đến bằng việc hỏi han mọi người, đưa cho họ một tập giấy mà có bảng tổ chức hoặc có những hình ảnh hướng dẫn, nhưng chúng ta cần hỗ trợ nó.
Bây giờ, mảnh cuối cùng của bài nói chuyện này, thông điệp để mang về nhà về khả năng của trí nhớ ngắn hạn đó là: những gì chúng ta xứ lý, chúng ta học hỏi. Nếu không xử lý cuộc sống, chúng ta sẽ không sống. Hãy sống một cuộc sống nhé. Xin cám ơn”.
Nguồn www.Ted.com
Posted by Kap Thanh Long
