Hiện nay các du học sinh Việt Nam ở Hoa Kỳ đang cùng nhau xây dựng trang web sinhvienusa.org để làm đầu mối tập hợp và trao đổi thông tin của mình. Trang web sẽ chính thức được đưa vào vận hành ngày 01/06/2013 và là bước cụ thể trong tiến trình tạo dựng một mạng lưới gắn kết của thanh niên, sinh viên Việt Nam tại Mỹ .
Nhìn dưới góc độ kinh tế học hay khoa học kinh tế, có rất nhiều điểm thú vị xung quanh dự án này. Những nguyên lý cơ bản của kinh tế học đang được áp dụng.
Thứ nhất, nhìn từ khái niệm rộng nhất của kinh tế học – khoa học nghiên cứu về việc phân bổ các nguồn lực khan hiếm cho nhu cầu vô hạn của con người, các du học sinh đang tìm cách giải các bài toán kinh tế cho mình nói riêng và cho cả xã hội nói chung.
Làm sao để trong giới hạn nguồn lực hữu hạn, các du học sinh sẽ thực hiện được một cách tốt nhất mục tiêu sau cùng của mình là (1) có được một công việc ưng ý với mức thu nhập đủ để không phải nghĩ đến cơm áo gạo tiền; và (2) có vị trí hay đóng góp để được hay xã hội công nhận, nhiều người nể trọng.
Ngoại trừ, một số hoạt động mà bản thân thị trường không hiệu quả (thất bại thị trường), nói chung khi mỗi một cá nhân đạt được ước mơ hay mục tiêu riêng lẻ của mình thì tự nhiên cả xã hội sẽ khấm khá lên. Đây chính là lý thuyết Bàn tay vô hình nổi tiếng của Adam Smiths, người được xem là cha đẻ của kinh tế học hiện đại.
Trong nguồn lực giới hạn, làm thế nào để sử dụng tốt nhất cho mình, cho cả cộng đồng du học sinh nói riêng và cho cả xã hội nói chung là điều mà các du học sinh đang trăn trở. Dự án xây dựng trang web nói riêng, mạng lưới của du học sinh nói chung là để giải quyết một khía cạnh của bài toán này.
Thứ hai, nguyên lý lợi thế kinh tế nhờ quy mô mà hiểu đơn giản là những lợi thế về mặt chi phí khi qui mô một hoạt động kinh tế hay kinh doanh nào đó gia tăng sẽ giúp cho chi phí trung bình của một đơn vị sản phẩm giảm xuống đã được vận dụng. Nguyên lý này thể hiện rất rõ trong chuyên mục “Ăn nhờ ở đậu”.
Đi một ngày đàng học một sàng khôn. Trong hành trình khám phá của mình, nhu cầu đi lại của du học sinh là rất lớn. Việc đi lại thật là đơn giản đối với những du học sinh đã thành đạt sau này, nhưng quả là thách thức đối với đời sinh viên.
Với một chuyến du lịch ba lô trên vai, cho dù bụi đời cho mấy nếu không thể nhờ được những người quen biết hay sự hào phóng của những người khác thì số chuyến đi của do học sinh sẽ rất hạn chế. Chi phí tài chính lớn nhất vẫn là phần dành chỗ ngủ trong hành trình lang thang. Thêm vào đó, tìm kiếm thông tin để biết nơi nào đáng đến và đến như thế nào chiếm một phần không nhỏ trong quỹ thời gian eo hẹp.
Thổ địa theo nghĩa là người biết rất rõ về địa danh và nắm bắt được nhu cầu của du học sinh là giải pháp tiết kiệm chi phí lý tưởng nhất. Ai là những thổ địa này nếu không phải là những du học sinh khác?
Bằng cách này hay cách khác các du học sinh thường tự xoay sở để tìm kiếm thông tin, tìm kiếm thổ địa nơi mình sẽ đến. Điều này đang khá phổ biến đối với du học sinh ở hầu hết các nơi trên thế giới. Tuy nhiên, đối với trường hợp ở Mỹ, mảnh đất của tự do rộng lớn bao la, để tìm được đúng thổ địa những nơi mình muốn đến cũng không phải là điều dễ dàng.
Để giảm chi phí cho việc này, mục “Ăn nhờ, ở đậu” trên trang web sinhvienusa.org sẽ là nơi để hai bên cung – cầu của việc ăn nhờ ở đậu gặp nhau.
Tưởng tượng một cách đơn giản, một số lượng đáng kể du học sinh có Việt Nam ở Hoa Kỳ có thể kết nối và hỗ trợ lẫn nhau qua ý tưởng này thì chi phí cho mỗi người sẽ giảm đi rất nhiều trong khi lợi ích được gia tăng rất lớn.
Thứ ba, giá trị của việc tích tụ là nguyên lý để du học sinh Việt Nam ở Mỹ cùng nhau tạo dựng ra trang web để tập hợp tất cả các thông tin liên quan đến du học sinh.
Thông tin luôn có giá, nhưng giá trị của thông tin chỉ thực sự phát huy khi chi phí để có nó thấp hơn lợi ích mà nó mang lại. Rất nhiều tổ chức và cá nhân muốn biết những sinh hoạt hàng ngày cũng như những hoạt động của du học sinh ở Mỹ.
Có lẽ nhiều người sẵn sàng bỏ tiền để có thông tin. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có một đầu mối nào tập hợp các thông tin từ tổng thể đến chi tiết liên quan đến mọi mặt đời sống của du học sinh ở Hoa Kỳ trải dài trên khắp 50 bang và cả đội ngũ đông đảo cựu sinh viên đang làm việc ở khắp mọi nơi, nhất là ở Việt Nam. Ý tưởng của trang web, đơn giản là để làm việc này.
Tóm lại, chỉ một vài khía cạnh đơn giản nhìn từ góc độ kinh tế đã cho thấy những điều rất thú vị từ trang web www.sinhvienusa.org của du học sinh Việt Nam tại Hoa Kỳ. Hy vọng nó sẽ trở thành một hàng hóa công có ích cho các du học sinh nói riêng, xã hội nói chung.
Huỳnh Thế Du
Nghiên cứu sau tiến sỹ theo Pollman Fellowship tại Harvard Graduate School of Design