• Covid-19
  • Trang chủ
    • Về chúng tôi
    • Cơ sở pháp lý của Hội
    • Tài khoản
  • Tiêu điểm
    • Tin tức
    • Góc Nhìn
  • Học
    • Học bổng
    • Trường Mỹ
    • Tư vấn – Hỏi Đáp
  • Sống
    • Du lịch- Khám phá
    • Thổ địa tại US
    • Vietnamese Midwest Soccer Tournament
  • Tết Việt trên đất Mỹ
    • 2015 – Đón Tết Ất Mùi
    • 2016 – Đón Tết Bính Thân
    • 2017 – I-Chúc Tết
    • 2018 – Mâm cỗ Tết
    • 2019 – Tết yêu thương
    • 2020 – Trang phục đón Tết
    • 2021 – Hương vị Tết
    • 2022 – Về Nhà ăn Tết
  • Cuộc thi Hành trình Nước Mỹ
    • Cuộc thi HTNM-1 năm 2013
    • Cuộc thi HTNM-2 năm 2014
    • Cuộc thi HTNM-3 năm 2015
    • Cuộc thi HTNM-4 năm 2016
    • Cuộc thi HTNM-5 năm 2017
    • Cuộc thi HTNM-6 năm 2018
    • Cuộc thi HTNM-7 năm 2019
    • Cuộc thi HTNM-8 năm 2020
  • Vòng Tay Nước Mỹ
    • Vòng Tay Nước Mỹ 2 – California 2014
    • Vòng Tay Nước Mỹ 3 – Texas 2015
    • Vòng Tay Nước Mỹ 1 – Boston 2013
    • Vòng Tay Nước Mỹ 4 – Washington D.C. 2016
    • Vòng Tay Nước Mỹ 5 – New York 2017
    • Vòng Tay Nước Mỹ 7 – Boston 2019
    • Vòng Tay Nước Mỹ 6 – Chicago 2018
    • Vòng Tay Nước Mỹ 8 – Online 2020
    • Vòng Tay Nước Mỹ 9 – Dallas 2021
  • AVSPUS Symposium
    • Hội thảo Biển Đông-1 năm 2015
    • Hội thảo Biển Đông-2 năm 2016
    • Hội thảo về Chính sách năm 2017
  • Home
  • 2014
  • May
  • 2
  • Sài Gòn có nên ‘mặc chung’ áo?

Sài Gòn có nên ‘mặc chung’ áo?

sinhvienusa2013
02/05/201402/05/2014 Comments Off on Sài Gòn có nên ‘mặc chung’ áo?

Lựa chọn mô hình chính quyền đô thị như thế nào thì điều cần thiết là phải làm sao giữ được cái “hồn” của Sài Gòn Nam Bộ.  Đó chính là sự cởi mở, sẵn sàng tiếp thu cái mới, phát huy được năng lực sáng tạo  của cư dân.

LTS: TP.HCM và TP.Đà Nẵng đang đi tiên phong thí điểm thành lập chính quyền đô thị (CQĐT). Sau bao nhiêu năm “mặc chung” chiếc áo với chính quyền nông thôn (CQNT), các nhà quản lý đã nhận ra các đô thị khó mà phát triển đúng tầm vóc, tiềm năng nếu “bị” mặc chung áo như vậy. Đề án xây dựng chính quyền đô thị của  TP.HCM sắp được trình ra QH.

Kỷ niệm 39 năm ngày giải phóng miền Nam cũng là dịp để nhìn lại quá trình hình thành, phát triển của Sài Gòn từ góc độ văn hóa, lịch sử. Từ đó, đi tìm lời giải cho bài toán phát huy nội lực, phát huy bản sắc độc đáo của vùng đất từng được mệnh danh “Hòn ngọc viễn đông” một thời.

Bài 1:

Sài Gòn đã ra đời như thế nào trong cuộc khẩn hoang mở cõi lớn nhất của dân tộc ta?

TS sử học Bùi Trân Phượng, hiệu trưởng trường Đại học Hoa Sen: Khởi thủy là cái đồn thu thuế do chúa Nguyễn lập ra còn trước đó nơi đây là một cộng đồng dân cư làm ăn buôn bán phát đạt.

giải phóng miền Nam, Sài Gòn, Nam Bộ, thành phố Hồ Chí Minh, Chính quyền đô thị

Bà Bùi Trân Phượng

Phải nói rằng, nơi đây có địa thế thuận lợi cho buôn bán. Giao thông thủy bộ đều có, biển lại ở kế bên. Người dân từ nhiều miền khác tụ về đây buôn bán. Khi có đồn thu thuế của chính quyền nhà Nguyễn, nơi đây đã thành phố chợ. Như vậy, yếu tố đô thị đã có trong gene sinh thành của Sài Gòn.

Sài Gòn nhanh chóng phát triển thành thủ phủ kinh tế của miền Nam từ rất sớm. Trong tiềm thức người Nam Bộ, Sài Gòn đã là thành phố từ lâu rồi. Dưới các tỉnh, nếu người ta nói “lên thành phố” thì ai cũng hiểu là lên Sài Gòn.

Thời ấy, các phố thị của Nam Bộ hình thành nên các vùng khác nhau. Mỹ Tho, Vĩnh Long hình thành từ vùng nông nghiệp. Hà Tiên phát triển lên từ ngoại thương và cờ bạc. Sài Gòn và Đồng Nai lên phố từ buôn bán. Nhưng Sài Gòn phát triển mạnh mẽ nhất, rồi nhanh chóng trở thành trung tâm của khu vực Nam Bộ…

Với bối cảnh hình thành nên phố xá từ rất sớm như vậy thì, theo bà, điều gì đã tạo nên bản sắc văn hóa Sài Gòn nói riêng và Nam Bộ nói chung?

– Về văn hóa, đặc điểm nổi bật nhất của Sài Gòn là nơi giao lưu, hội tụ giữa các nền văn hóa Việt, Chăm, Khơ – me và Hoa, Ấn Độ và có độ mở rất lớn. Mở là để làm ăn, buôn bán với người gần người xa, dung nạp tất cả. Tính cách tự do, phóng khoáng là đặc trưng rất nổi bật của vùng này.

Nằm ở vị trí chính giữa đàng trong nên Sài Gòn trở thành giao điểm của nhiều luồng dân cư, chủng tộc mang bản sắc văn hóa khác nhau tụ đến. Ngay từ đầu Sài Gòn đã có tính mở như vậy. Và cũng vì nằm giữa vùng nông nghiệp trù phú, giàu có nên đã có nền sản xuất hàng hóa từ rất sớm, trước khi người Pháp đặt chân đến xâm lược.

Khi người Pháp vào, càng mở hơn. Rồi đến người Mỹ. Quá trình “Mỹ hóa” diễn ra ở Sài Gòn. Nhờ vậy đã tiếp xúc với nhiều nền văn minh của thế giới rất sớm, sớm hơn các vùng khác.

Có lần tôi và một người bạn đi ăn tối với người khách Ấn Độ. Vào nhà hàng người bạn tôi say sưa giới thiệu với khách các loại chuối ở Việt Nam, ăn ngon lắm, ngày xưa dùng để tiến vua, v.v… Nghe xong vị khách Ấn mỉm cười: “Chuối là của Ấn Độ đưa vào Việt Nam từ lâu!”. Bạn tôi ngạc nhiên, trố mặt, định cãi lại, tôi bấm nhẹ tay, bảo: “Họ nói đúng, đừng cãi!”. Mà thiệt, chuối là loại cây được đưa từ Ấn qua trồng rất sớm ở Nam Bộ. Sớm tới nỗi nhiều người Việt cứ tưởng chuối là của ta! Một số loại cây khác như Sa-po-chê đưa về từ Cam-pu-chia, mãng cầu xiêm, măng cụt từ Thái Lan, v.v…

Sài Gòn vừa có cái mới hiện đại từ ảnh hưởng của phương Tây nhưng cũng lưu giữ rất nhiều cái nôi truyền thống cội nguồn. Các chúa Nguyễn lấy rất nhiều bà vợ ở Nam Bộ nên vùng này có quan hệ sâu với Thuận Hóa, kinh đô thời bấy giờ. Và nhờ giao lưu với các sắc dân Đông Nam Á nên Sài Gòn và Nam Bộ nối trở lại với nền văn minh Đông Nam Á cổ xưa.

giải phóng miền Nam, Sài Gòn, Nam Bộ, thành phố Hồ Chí Minh, Chính quyền đô thị

Sông Sài Gòn. Ảnh: Đinh Tuấn

Sài Gòn dù cùng cái gốc từ phía Bắc nhưng nối lại với cái nôi Đông Nam Á từ cội nguồn nên ở đây vừa có những cái rất cội nguồn sâu sắc nhưng cũng có nhiều cái mới, rất mới nhờ giao thoa với nhiều nền văn hóa khác nhau của thế giới. Thể hiện rõ nhất trong ẩm thực Sài Gòn, ẩm thực Nam Bộ.

Ẩm thực Nam Bộ chịu ảnh hưởng từ xứ Bắc cũng có, từ miền Trung vốn là giao thoa văn hóa Việt – Chăm cũng có, từ người Khơ-me, người Ấn, Thái Lan cũng có, chúng hòa trộn vào nhau thành bản sắc Nam Bộ là vậy.

Một số học giả cho rằng, Sài Gòn và Nam Bộ có phong cách văn minh, hiện đại hơn vùng khác là thẳng thắn, nói ngay, cắt thẳng tiết diện của vấn đề chứ không mất công rào đón, vòng vo. Một ví dụ để so sánh dễ hiểu, khi yêu nhau, trai gái vùng ngoài tìm hiểu nhau như thế này:”Bây giờ mận mới hỏi đào, Vườn hồng có lối ai vào hay chưa….”, còn trong miền Nam Bộ chàng trai nói ngay mục đích:”Gió đưa buồn ngủ lên bờ, Mùng cô còn rộng cho tôi ngủ nhờ một đêm”…

Tôi không đặt nó trong sự hơn kém mà là sự khác biệt. Người miền Bắc có kiểu nói nhã nhặn, dẫn dắt một cách lễ độ. Thanh niên trong này có thể dễ dàng nói câu “thấy con gái muốn hun…” trong khi thanh niên ngoài kia phải nhẹ nhàng, thăm dò “Bây giờ mận mới hỏi đào…”. Đó là sự khác biệt.

Có một câu tôi cho rằng rất hay, rất đúng bản sắc Nam Bộ là “Ra đi gặp vịt cũng lùa, Gặp duyên cũng kết, Gặp chùa cũng tu”. Tính cách Nam Bộ là vậy, không có chuẩn mực, khuôn khổ ni tấc gì cả. Tính thích nghi phóng khoáng rất cao. Ta có thể tìm thấy rõ những tính cách trong các tác phẩm của nhà văn Nam Bộ Hồ Biểu Chánh…

Nói những vấn đề lịch sử như vậy, để thấy rằng trong quản lý nhà nước, lựa chọn mô hình chính quyền đô thị như thế nào thì điều cần thiết là phải làm sao giữ được cái “hồn” của Sài Gòn Nam Bộ.

Đó chính là sự cởi mở, phóng khoáng, luôn sẵn sàng tiếp thu cái mới văn minh, hiện đại nhưng cũng có những yếu tố bất biến làm nên tính cách của cư dân phố thị Sài Gòn, phát huy được năng lực sáng tạo độc đáo của họ…

Theo Duy Chiến (thực hiện) / Tuần Việt Nam

Bài gốc có thể xem tại đây.

 

Post navigation

Đại học có đáng tiền không?
Chúng ta đã ‘xẻ thịt’ anh lớn Sài Gòn

Related Articles

vòng tay nước mỹ chuyến thăm Hoa Kỳ Hội TNSV VN bang California New York Thủ tướng Phạm Minh Chính

[UPDATE] Ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ đại diện Hội TNSV VN bang California tại San Francisco và 50 đại diện trí thức Việt kiều, thanh niên, sinh viên Việt Nam tại New York

Phương Uyên
21/05/202221/05/2022 No Comments
vòng tay nước mỹ

Top 10 công ty công nghệ Mỹ có mức lương thực tập cao nhất năm 2022

Dante Luong
17/05/202221/05/2022 No Comments
vòng tay nước mỹ Chủ tịch Hội TNSVVN tại Hoa Kỳ chuyến thăm Hoa Kỳ Đoàn Thị Minh Phượng Thủ tướng Phạm Minh Chính

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ đại diện Hội TNSVVN tại Hoa Kỳ tại thủ đô Washington D.C

Phương Uyên
17/05/2022 No Comments

Support AVSPUS

Bài mới nhất

  • [UPDATE] Ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ đại diện Hội TNSV VN bang California tại San Francisco và 50 đại diện trí thức Việt kiều, thanh niên, sinh viên Việt Nam tại New York
  • Top 10 công ty công nghệ Mỹ có mức lương thực tập cao nhất năm 2022
  • Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp gỡ đại diện Hội TNSVVN tại Hoa Kỳ tại thủ đô Washington D.C
  • Nguyễn Quang Bin – Chàng Trai Nhận Học Bổng 6 Tỷ Từ Đại Học Top 6 Của Mỹ và con đường trở thành leader của PROJECT X để xây dựng cộng đồng công nghệ tại Việt Nam
  • Washington D.C – “Thủ đô hoa lệ” giành quyền đăng cai Vòng tay nước Mỹ 10 năm 2022
  • Hiển Lê – chàng trai 9x với giấc mơ kết nối cộng đồng người Việt
  • Series Webinar: Linknovate to the Next Power – Tập 1: Từ “nhà leo núi” đến “nhà bắc cầu”
  • Series Webinar: Linknovate to the Next Power – Tập 1: Từ “nhà leo núi” đến “nhà bắc cầu”
  • “Đại sứ toàn cầu” 10x và câu chuyện khẳng định giá trị Việt trẻ
  • Tổng kết sự kiện [AVSPUS Webinar Series] – Thay đổi tư duy, thay đổi cuộc sống

Vòng Tay Nước Mỹ 9 năm 2021

Tổng Kết Chương Trình: VTNM 9 chủ đề “Hope Around The Globe – Lan Tỏa Niềm Tin” tieudiemnoibat vtnm9

Tổng Kết Chương Trình: VTNM 9 chủ đề “Hope Around The Globe – Lan Tỏa Niềm Tin”

Minh Uong
29/12/202130/12/2021 No Comments

Vòng Tay Nước Mỹ (VTNM) là sự kiện thường niên của Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại Hoa...

VTV3 CAFE SÁNG: CỘNG ĐỒNG Ở MỸ ĐẤU GIÁ TRANH ẢNH KÊU GỌI GÂY QUỸ CHO 43 TRẺ MỒ CÔI TẠI SÀI GÒN!

VTV3 CAFE SÁNG: CỘNG ĐỒNG Ở MỸ ĐẤU GIÁ TRANH ẢNH KÊU GỌI GÂY QUỸ CHO 43 TRẺ MỒ CÔI TẠI SÀI GÒN!

10/12/202110/12/2021
Bài dự thi HTNM9 – PIC-01: “Cậu- the man from the moon”

Bài dự thi HTNM9 – PIC-01: “Cậu- the man from the moon”

07/12/202107/01/2022
Cuộc thi Hành Trình Nước Mỹ năm 2021 chủ đề “LAN TỎA NIỀM TIN”

Cuộc thi Hành Trình Nước Mỹ năm 2021 chủ đề “LAN TỎA NIỀM TIN”

08/11/202108/12/2021

Hành trình Nước Mỹ 9 năm 2021

Bài dự thi HTNM9 – PIC-01: “Cậu- the man from the moon” htnm9

Bài dự thi HTNM9 – PIC-01: “Cậu- the man from the moon”

Minh Uong
07/12/202107/01/2022 No Comments

Hãy like và share tác phẩm yêu thích của bạn trong chủ đề “Lan Toả Niềm Tin” của cuộc thi...

Cuộc thi Hành Trình Nước Mỹ năm 2021 chủ đề “LAN TỎA NIỀM TIN”

Cuộc thi Hành Trình Nước Mỹ năm 2021 chủ đề “LAN TỎA NIỀM TIN”

08/11/202108/12/2021

Calendar

May 2014
M T W T F S S
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  
« Apr   Jun »

Quảng cáo Cuối bài viết

AVSPUS

Hội TNSVVN tại Hoa Kỳ chúc mừng Xuân Canh Tý 2020

https://youtu.be/g6gJmkkqsk0

Hội TNSVVN tại Hoa Kỳ chúc mừng Xuân Kỷ Hợi 2019

https://youtu.be/27DCOe5vSkM

Khúc Giao Mùa

https://sinhvienusa.org/wp-content/uploads/2019/01/Mỹ-Linh-Minh-Quân-Khúc-Giao-Mùa.mp3

About us

“AVSPUS (sinhvienusa) is a 501(c)(3) nonprofit organization founded and operated by the Association of Vietnamese Students and Professionals in the United States.”

Copyright 2018. All rights reserved | Theme: OMag by LilyTurf Themes