Tôi thích nghĩ rằng mình là một chàng trai thông minh – nhưng tiếc là tất cả chúng ta đôi khi vẫn làm những điều ngu ngốc. Chẳng hạn như, tôi tốt nghiệp trong top đầu trường luật, nhưng nhiều khi vẫn tự hỏi mình rằng chọn trường luật có thật sự thông minh? Hay cách đây không lâu, tôi đã mất cả tiếng đồng hồ để tìm kính của mình, chỉ để cuối cùng nhận ra tôi đã gài nó trên vành mũ bóng chày.
Thật ra, phần lớn chúng ta đều có thể trở nên thông minh hơn.
Trong bài báo của mình trên tờ The New York Times, Richard Friedman, Giáo sư Tâm lý học lâm sàng tại trường Cao đẳng Y Weill Cornell, đã áp dụng tư duy khoa học để lý giải liệu chúng ta thật sự có thể rèn luyện bản thân trở nên thông minh hơn?
Friedman chỉ ra rằng “hầu như chẳng còn ai hỏi rằng liệu suy giảm trí nhớ có phải một điều gần như chắc chắn khi chúng ta già đi.” Não bộ bị thu nhỏ lại khi con người bước sang tuổi 55, và khoảng 11% dân số trên 65 tuổi có các dấu hiệu của bệnh Alzheimer.
Trước khi chúng ta đi vào chi tiết, có vài điều về khoa học thần kinh mà bạn cần lưu ý. Đó là mục tiêu ở đây là giúp con người đạt được trí thông minh ở mức tối đa – chứ không phải là làm tăng trí thông minh đó. Nhưng dù là cách nào thì bạn cũng sẽ thông minh hơn!
Dưới đây là những gì khoa học nói rằng bạn có thể và không thể làm để tăng trí thông minh của bạn.
- Giải câu đố – nhưng có lẽ nó chỉ giúp bạn giải câu đố nhanh hơn thôi!
Tôi thì vẫn đang mong đợi vài phản ứng tiêu cực với vấn đề này, bởi vì “câu đố” (hay các trò chơi trí tuệ khác) là một ngành công nghiệp trị giá nhiều tỷ đô la. Tuy nhiên, Friedman đã đưa ra một nghiên cứu của các nhà khoa học Anh mà trong đó, bốn nhóm sinh viên được thử nghiệm khả năng làm các bài kiểm tra sau khi họ chơi những trò chơi trí tuệ.
“Mặc dù người ta ghi nhận có những cải thiện trong nhận thức của sinh viên,” ông viết, “nhưng không có bằng chứng nào cho thấy trò chơi trí tuệ giúp con người thông minh hơn. Điểm số của các đối tượng tăng không đáng kể vào cuối nghiên cứu.”
- Tuy nhiên, giải câu đố có vẻ sẽ tốt cho những người lớn tuổi!
Chúng ta vẫn có một chút hy vọng. Đối với nhóm đối tượng lớn tuổi tham gia nghiên cứu – những người trên 60 tuổi – lại có nhiều cải thiện trong hoạt động trí óc hơn so với người trẻ tuổi. Vì vậy, các nhà khoa học đã tiếp tục thử nghiệm với nhóm đối tượng này trong một nghiên cứu khác kéo dài một năm.
“Kết quả của nghiên cứu thứ này này, sẽ sớm được công bố trên một tạp chí khoa học, nhìn chung cho thấy rằng nếu tiếp tục ‘huấn luyện’ não, người lớn tuổi cải thiện hoạt động não bộ, như kết quả của các nghiên cứu trước đó. Đây sẽ là tin tốt vì nó cho thấy các ‘bài tập’ có thể giảm bớt tác động của quá trình lão hóa lên não bộ,” Friedman viết.
- Tin rằng mình có thể cải thiện trí thông minh – ít nhất điều này có ích khi não bộ còn “trẻ”!
Giờ thì hãy thử xem xét một nghiên cứu rất thú vị. Đặc biệt đối với những người trẻ, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ cần thuyết phục bản thân rằng họ có thể cải thiện trí thông minh, thì điều đó sẽ tự nhiên xảy ra, bằng chứng là nó giúp họ thực hiện tốt hơn các bài kiểm tra trí thông minh.
“Những phát hiện này mang ý nghĩa sâu sắc trong việc giáo dục,” Friedman viết, “vì chúng đề xuất một can thiệp tương đối đơn giản … nhưng lại đem đến tác động mạnh mẽ: tăng cường khả năng học tập và động lực cho người trẻ”
- Tập thể dục!
Nói một cách nghiêm túc thì có khi nào tập thể dục lại không có ích? Với trường hợp phát triển trí thông minh, ý tưởng ở đây là tập thể dục có thể thúc đẩy sự phát triển thể chất của tế bào thần kinh. Các nghiên cứu được tiến hành để thử nghiệm tác dụng của các bài tập sức đề kháng, aerobic, và bài tập cân bằng đối với những người bị “suy giảm nhận thức nhẹ” đã đem đến kết quả rất thú vị.
“Các nhà khoa học phát hiện rằng trong khi cả bài tập sức đề kháng, lẫn tập aerobic đều giúp cải thiện bộ nhớ không gian (spatial memory),” Friedman viết, “chỉ những phụ nữ tập aerobic mới cải thiện bộ nhớ ngôn ngữ (verbal memory). Điều này cho thấy rằng mỗi loại bài tập thể dục sẽ đem đến lợi ích khác nhau cho não bộ.”
- Đừng để rơi vào trầm cảm!
Điều này cũng không mấy ngạc nhiên. Trầm cảm có thể ảnh hưởng rất tiêu cực đến trí thông minh của bạn, và thậm chí còn có thể thu nhỏ vài bộ phận của não, và cắt giảm một loại protein tên là “dinh dưỡng thần kinh” (Brain-Derived Neurotrophic Factor – BDNF)
Giải pháp cho vấn đề này có lẽ là ở thuốc chống trầm cảm, vì “ngoài việc làm cho chúng ta cảm thấy tốt hơn … nó có thể ngăn chặn tình trạng sụt giảm BDNF – vốn gây ra trầm cảm.”
- Nhưng sử dụng loại thuốc nào cũng đều rất phức tạp!
Một vài người có thể nghĩ đến giải pháp “viễn tưởng”, đó là một loại thuốc thần, chỉ một viên thuốc đơn giản nhưng giúp tăng kích thước não bộ, và tất nhiên, làm ta thông minh hơn. Tiếc là khoa học chưa phát triển tới mức đó. Tuy nhiên, các loại thuốc như Ritalin và Adderall có thể khiến bạn cảm thấy thông minh hơn, bằng cách tăng sự tập trung và làm cho “thế giới trở nên thú vị hơn bằng cách giải phóng dopamine trong các mạch máu não”, Friedman nói.
Nhưng ngoài hai loại thuốc đó ra thì chúng ta vẫn chưa có câu trả lời, mặc dù có một số bằng chứng cho thấy các loại thuốc này giúp “nhớ lại thông tin đã học trước đó” một cách dễ dàng hơn – điều này thực sự có lợi trong thế giới thực”
- Có những mối quan hệ tốt sẽ giúp bạn thông minh!
Có một điều chắc chắn sẽ làm tăng trí thông minh, đó là có những mối quan hệ tốt đẹp với người khác. Ví dụ, trong thí nghiệm của một giáo sư Harvard, theo dõi 17.000 người từ 50 tuổi trở lên, trong thời gian sáu năm – thường xuyên cho họ kiểm tra trí thông minh định kỳ.
“Kết quả cho thấy rằng những người hội nhập xã hội ở mức độ cao nhất có sự suy giảm chức năng nhận thức thấp hơn một nửa so với những người ít có quan hệ xã hội,” Friedman viết.
Vậy chúng ta cần làm gì? Khá đơn giản! Friedman kết luận: “Quên đi các loại thuốc hay vitamin bổ sung, mà hãy mặc quần áo thể thao và ra ngoài tập thể dục. Nếu bạn đã 60 tuổi, hãy xem xét đến việc ‘huấn luyện’ não. Và nhớ làm tất cả những điều ấy cùng bạn bè mình.”
Theo Ybox
Xem bài gốc tại đây
