Khi ai đó thổ lộ rằng họ muốn học MBA Mỹ thì câu hỏi đầu tiên mà mình đặt ra cho họ chính là: “MBA Mỹ để làm gì?”
Rất nhiều người trả lời rằng họ muốn tìm hiểu văn hóa, muốn tiếp xúc với một nền giáo dục tân tiến, muốn mở start up hoặc họ chân thành “chỉ muốn” học Harvard … !!! …
Nhưng với mình, tất cả những câu trả lời đó đều không chân thực bằng: “Em muốn học MBA Mỹ để có cơ hội làm việc ở đó sau khi tốt nghiệp.” Dù ít, dù nhiều, người Việt Nam nào cũng sẽ mong muốn như vậy. Tuy nhiên, lại rất ít người thực sự chuẩn bị cho nó.
99% các applicants từ Việt Nam sẽ chỉ quan tâm đến việc thi GMAT, TOEFL rồi sửa sang hồ sơ essays cho thật đẹp trước khi chính thức SPAM các trường lớn và trường nhiều học bổng. Đối với mình, hành động này thể hiện rằng mục tiêu cuối cùng của những applicants đó chỉ là “Được học bổng để đi học Mỹ” chứ không phải là phát triển sự nghiệp của mình lên một tầm cao mới.
Nếu nhìn về những business career path của Mỹ hiện tại thì người Việt Nam chắc chắn sẽ không thể có những vị trí front office kiểu như sales hoặc marketing. Lý do đơn giản là vì tiếng Anh của chúng ta không sõi mà văn hóa thì lại càng như điếc đặc.
Những vị trí ở back office như Supply Chain, Finance hay Marketing Analytics thì lại đòi hỏi kỹ năng phân tích số liệu cực kỳ cao. Nhưng thế nào là cực kỳ cao? Rất nhiều bạn Việt Nam nói với mình rằng người Việt mình rất giỏi số má nên cái này không cần phải lo.
Thế nhưng, bạn học business, liệu khả năng phân tích của bạn có thực sự bằng dân Applied Math. Mình e rằng không. Hơn nữa, khả năng về công cụ máy tính của người Việt mình hầu hết là khá kém. Word thì không biết Mail Merge (đừng hỏi mình là cái gì nhé). PowerPoint thì không biết Slide Master hay Template Designing. Excel thì thậm chí còn không biết Pivot Table.
Thế nên, nếu bạn thực sự muốn tiến xa sau MBA ở sứ sở cờ hoa này, bạn tốt nhất nên chuẩn bị khả năng về những công cụ sau đây ngay từ lúc bắt đầu ôn thi GMAT:
- Excel VBA (cao hơn Excel Macro): Công cụ này dùng để generate và xử lý data tự động trên Excel. Các bạn đang làm hardcore tài chính ở Việt Nam có thể đã rất thân thuộc với cái này rồi. Tuy nhiên xin đừng dừng lại ở trình cóp code mà hãy học code thực sự.
- Excel Solver: Cái này dùng để optimize số liệu trong SCM nhưng cũng thường được dùng để tìm missing data trong research. Đây là một dạng Goal Seek nhưng nó tìm được nhiều datapoints hơn.
- Microsoft Access (queries): Công cụ này giúp bạn tìm kiếm data từ trong hàng triệu/ tỉ điểm data trong cơ sở dữ liệu một cách nhanh chóng và tiện lợi để xuất trình thành báo cáo trong thời gian ngắn nhất.
- Tableau: Công cụ này dùng để visualize các bảng data từ Microsoft Access hoặc Excel, giúp cho bạn nhanh chóng nhìn ra data trend để đưa ra quyết định một cách nhanh chóng và chính xác. Bạn có thể download và sử dụng Tableau Public nếu thông tin không quá bảo mật.
- Code R: Công cụ statistics cực kỳ powerful nhưng đòi hỏi bạn phải có tí máu lập trình và hiểu được một số mô hình thống kê cơ bản
- Code R + Tableau: Cái này thì Tableau Public hoàn toàn không có khả năng xử lý. Code R + Tableau là khi bạn viết một program hoàn chỉnh tự động xử lý dữ liệu và visualize nó trên Tableau. Cái này là đỉnh cao của statistics đặc biệt trong ngành Marketing Analytics hay Research.
- Các ngôn ngữ lập trình khác (php, python): Các bạn không nhất thiết phải học đến trình độ cao siêu của các ngôn ngữ này nhưng nếu các bạn có thể đọc và hiểu được một vài source code cơ bản thì điều đó sẽ giúp ích cho các bạn rất nhiều trong sự nghiệp tại Mỹ.
Lời khuyên của mình với nhưng công cụ, kỹ năng trên là: “Không gì bằng tự học.” Bạn đi học lớp hay nhóm thì kết quả đều sẽ chỉ là bạn không thể hiểu được cặn kẽ vấn đề, cũng không bao giờ ứng dụng thực tế, nên sẽ học mau quên chóng. Tuy nhiên, nếu bạn ngồi nhà Youtube với Google, tự mình thử xử lý những dữ liệu mình có bằng những công cụ này, bạn sẽ học được rất nhiều.
The best preparation for good work tomorrow is good work today – Elbert Hubbard
P.S.: Với VBA, tìm Mr.Excel ở trên Youtube nhé, bác ấy có hơn 1k video kèm theo bài mẫu để bạn làm theo khi xem video. Video rất dễ hiểu, vừa luyện tiếng Anh, vừa luyện kỹ năng luôn.
Tham khảo bài gốc tại đây
