Bài dự thi Hành trình nước Mỹ
Tác giả: Phan Khánh Linh, Master of Public Affairs, Indiana University
—
Bài viết của tôi là cuộc trao đổi, trò chuyện với nhân vật “nước Mỹ” ở 3 thời điểm khác nhau
10/8/2011, tôi vừa đặt chân đến Mỹ:
Xin chào nước Mỹ. Cậu làm tớ sốc quá. Lần trước đến thăm cậu, tớ là cô bé phóng viên mới vào nghề, may mắn có cơ hội tìm hiểu về đại học Mỹ, đi toàn thành phố tâm điểm du lịch: New York, Boston, Washington, Philadelphia, Los Angeles. Lần này cậu lại nhét tớ vào một thành phố nhỏ như thị trấn, im ắng đến đáng sợ thế này. Không biết tớ sẽ sống sót ra sao đây?
Ơ hay, chẳng phải suốt ngày cậu than phiền về sự ồn ào, đông đúc, nhộn nhạo của Hà Nội, rằng cậu thích cuộc sống bình yên, thích hòa mình vào thiên nhiên sao? Hãy tận hưởng khoảng lặng hiếm hoi này đi, tớ muốn cậu thấy những gương mặt khác nhau của nước Mỹ mà. Thế cậu định sẽ làm những gì trong gần 2 năm ở đây?
Tớ đi học vì cảm thấy mình bắt đầu mòn mỏi với công việc, vì tự nhiên có cơ hội và may mắn xin được học bổng, chứ tớ có biết gì về ngành Chính sách công đâu, tiếng Anh rất kém (8 năm nay hầu như chả đụng đến). Tớ cũng già rồi, không còn định đua tranh với lớp trẻ. Tớ cũng chưa bao giờ là người chăm học cả. Nói nước Mỹ đừng cười, kế hoạch lớn nhất của tớ là tranh thủ đi du lịch càng nhiều càng tốt, chẳng gì thì đi du lịch từ Mỹ cũng dễ hơn từ Việt Nam rất nhiều.
Để rồi xem
22/6/2012, chuẩn bị lên đường du hí châu Âu trong gần 2 tháng
Nước Mỹ thấy chưa, tớ giữ đúng lời hứa nhé. Đợt nghỉ đông thì tớ đi chơi Mexico này, vừa thăm lại cố đô Philadelphia, và tận hưởng giao thừa ở Quảng trường Thời đại New York nữa chứ. Có điều phải thú thật, bạn giỏi quảng cáo quá, khiến một cô nàng ham chơi như tớ cảm giác nhất định phải được một lần đón giao thừa ở đây, thậm chí còn nghĩ sẽ có cả trăm việc để làm trong đêm giao thừa nên không thèm thuê khách sạn (cho tiết kiệm). Kết quả là, tớ chờ mòn mỏi từ 5h chiều đến 12h đêm để chứng kiến mấy chục giây quả cầu rơi xuống, để “Happy New Year” kiểu adua, rồi cả đêm bọn tớ lang thang như mấy đứa vô gia cư, vừa lạnh buốt giá vừa mệt mỏi. New York sau giao thừa không đẹp chút nào. Chờ mãi đến 9h sáng, rạp chiếu phim mới mở cửa để mấy chị em vào… ngủ gật ngủ gà, rồi chờ đến gần 3h chiều mới được vào khách sạn. Ngày đầu năm mới vạ vật chết thôi. Nhưng cũng phải cảm ơn bài học New York vì giúp tớ tái khẳng định một chân lý, rằng không phải cái gì nổi tiếng cũng hay, rằng cả thế giới thích cũng chưa chắc mình đã thích, và quan trọng là làm cái gì mình thích thôi.
Đợt đi chơi bờ Tây với mẹ và em gái vừa rồi cũng giúp tớ nhận ra rằng tớ rất ghét sự gò bó của việc đi tour. Nghe bảo Grand Canyon đẹp lắm, nhưng tour của tớ tổ chức theo kiểu: 5 tiếng ngồi xe để đến nơi, đi dạo chơi 1 tiếng rồi về xem phim IMAX, sau đó đi 5 tiếng về để còn kịp cho chương trình bán vé riêng buổi tối. Mẹ tớ chê ỏng eo, bảo không có gì đẹp, thế này thì ngồi nhà xem phim IMAX cho rồi, huhu. Tớ thì hứa với lòng, sẽ hạn chế nhất có thể việc đi tour. Thế nên tớ nhất quyết đi bụi châu Âu đây.
Thế việc học của cậu thì sao? Cậu không trượt môn nào đấy chứ?
À, tớ rất ngạc nhiên về bản thân tớ nhé. Hồi học đại học ở Úc, tớ chật vật gần chết, môn nào thích học thì điểm rõ cao, môn không thích thì suýt trượt. 6 năm làm báo, tớ cũng chỉ làm được những gì tớ thích. Thế mà sang đây, tớ học được cả những môn tớ không thích. Có lẽ tại tớ ấn tượng với các giáo sư và bạn bè ở đây quá cậu ạ. Đúng kiểu mỗi người một vẻ, chả ai giống ai, nhưng rất nhiều người giỏi theo cách của họ. Có thầy mặt mày lúc nào cũng khinh khỉnh, dạy theo kiểu “hạ cố” cung cấp kiến thức cho học sinh, làm tớ ghét quá. Nhưng hóa ra thầy rất có số má về tài chính, là ngôi sao của trường, ai được thầy viết thư giới thiệu thì xin đâu cũng được, và thầy đã nhiệt tình giúp cả những giảng viên trẻ mới về. Rồi có đứa bạn mỗi giờ học phải ra ngoài đến 4 lần để uống nước và… đi vệ sinh, lần nào cũng hiên ngang đi trước lớp, có lần ra khỏi lớp đến 5 – 7 phút, nhưng rõ ràng là một sinh viên giỏi, có rất nhiều ý kiến khác biệt, và tớ chẳng thấy ai tỏ vẻ khó chịu về bạn ấy cả. Thầy trò bình đẳng thật thích, tuy nhiều bạn Mỹ cũng phân biệt chủng tộc với bọn tớ ra phết. Mà dân Mỹ cũng lạnh lùng, đang học cùng thì nhiệt tình vui vẻ thế thôi, chứ học xong rồi gặp trong trường nhiều người cũng chẳng thèm chào.
Ơ hay, cậu chẳng vừa bảo, người Mỹ mỗi người một vẻ, chả ai giống ai là gì? Đó là tôn trọng tự do cá nhân đấy, cậu cứ chọn người tốt và phù hợp với cậu mà chơi thôi.
Ừ nhỉ, tớ quên! Tớ học hành không đến nổi nào chính nhờ cái kiểu thoải mái thể hiện bản thân đấy. Nghĩ lại mỗi môn tớ học một kiểu, thầy khó lại tạo cảm hứng cho mình chinh phục, bạn coi thường nhiều lúc cũng vì chúng nó chưa biết mình thôi. Nói thật với cậu, nhiều kỳ thi với tớ giống vào sòng bạc, môn mình hiểu bài điểm lại không cao bằng môn mình lơ mơ. Tớ nghiệm ra rằng, học là việc của mình, còn chấm điểm là việc của thầy, cứ vui thôi, hehe
Cậu vi vu châu Âu đi, nhưng nhớ là còn cả nước Mỹ cậu chưa khám phá đấy nhé.
29/5/2013
Nước Mỹ ơi, cảm ơn cậu nhé. Tớ rất buồn vì phải chia tay cậu, bởi tớ đã lớn lên rất nhiều từ hai năm ở đây. Tớ học từ nước Mỹ, và tớ học từ chính sự thay đổi của tớ. Tớ sống một mình cả năm học thứ hai, và thấy mình hiểu rõ mình hơn bao giờ hết.
Tớ đã học hành khá đàng hoàng, theo cách của riêng tớ. Tớ yêu quý rất nhiều thầy cô, và vô cùng biết ơn họ về những bài giảng của họ cả trong và ngoài lớp học. Tớ nhất định sẽ giữ liên lạc với họ.
Tớ thay đổi cả tư duy về cái gọi là kinh tế phát triển lẫn việc làm chính sách. Ngày xưa làm báo, tớ phản biện rất sắc sảo, giờ thì tớ muốn làm cái gì đó thực tế hơn, và biết rằng làm mới khó chứ chê thì rất dễ. Tớ cũng nhận ra tớ có thể làm nghiên cứu, và có khi tớ sẽ quay lại để làm tiến sĩ cũng nên.
Tớ cũng đã có những chuyến road trip khám phá nước Mỹ rất thú vị. Nào lái xe vượt qua bão tuyết, lái xe xuyên đêm, lái xe một mình cả ngàn dặm, lên núi, xuống biển, vào rừng. Tớ thấy thật phí phạm nếu nước Mỹ chỉ quảng cáo những thành phố lớn, hiện đại, hòa nhoáng. Tớ yêu nước Mỹ ở chính sự phong phú của nó. Về đề tài này, chắc tớ sẽ phải viết một bài riêng, vì tớ không muốn vượt quá giới hạn 1500 từ đâu.
Thế nếu ai hỏi cậu, nước Mỹ là gì thì cậu sẽ bảo sao?
Tớ sẽ bảo họ là, nước Mỹ là bất cứ cái gì bạn nghĩ đến. Nếu cái đó chưa có ở nước Mỹ thì bạn tự tạo ra nó. Nếu bạn muốn tìm kiếm sự tự tin cho bản thân, nước Mỹ chắc chắn dành cho bạn.
Giờ về lại Việt Nam, tớ nhất định sẽ phải tìm công việc tớ yêu thích, và tớ sẽ sống đúng như tớ muốn. Tớ nhận ra tớ chưa già, và không bao giờ là muộn để bắt đầu. Nước Mỹ nhỉ!