Bài dự thi Hành Trình Nước Mỹ

Tác giả: Đào Mai Hường, MBA, Emory University, Goizueta Business School, Atlanta, Georgia.

—

Ông mặt trời già nheo mắt nhìn con nhỏ. Không hiểu trang sách có gì mà nó chăm chú tới vậy, chẳng thèm để ý tới xung quanh. Đành rằng cái bể bơi tĩnh mịch, tuyệt không một bóng người quả là nơi lý tưởng để nằm đọc sách, nhưng khung cảnh xung quanh đẹp thế kia cơ mà. Làn nước trong xanh phẳng lặng soi bóng ráng chiều vàng ruộm cùng những cây thông cao vút, thẳng tắp. Ông mặt trời khẽ cúi xuống, soi những tia nắng cuối ngày vào mắt nó như để đánh thức con nhỏ. Bực mình vì bị làm phiền, nó tiến gần tới bể bơi, thả chân xuống làn nước mát lạnh rồi nằm xoài xuống cái nền xi măng, ngửa mặt lên trời. Ông mặt trời già, không hiểu đắc chí vì chọc giận được con nhỏ hay tội nghiệp nó bị làm phiền mà thả ra 2 quả bóng bay trắng đuổi nhau trên nền trời xanh làm nó khẽ bật cười. Hơi bia từ bữa tiệc buổi chiều chợt làm nó buồn ngủ.

Con nhỏ hít một hơi thật dài, thổi căng lồng ngực với mùi nắng ấm nồng, mùi thơm ngọt của lá thông và hơi ẩm từ mặt hồ. Có lẽ do từ nhỏ đã phải mang một cặp kính dày cộp nên nó trở nên nhạy cảm không chỉ với màu sắc mà cả hương vị của cảnh vật xung quanh. Nó thường nhớ tới những thành phố nó đã đi qua và gắn bó với một mùi hương đặc trưng: quê nó với mùi khói rạ những chiều hè; Hà Nội với mùi khói xe, với hương hoa sữa mùa thu; và Atlanta với hương hoa cỏ bốn mùa…

Nó đặt chân tới Atlanta vào một chiều tháng 7 nóng nực. Sân bay Hartsfield–Jackson rộng lớn chật kín người tứ xứ: những người da đen kéo theo những kiện hành lý to đùng, một vài cô gái tóc vàng vội vã, mấy đứa nhỏ Hàn Quốc líu ríu bên ba mẹ… Đợi nó ở sân bay là một cậu bạn năm hai cùng trường người Trung Quốc. Cậu nhanh nhẹn giúp nó đón lấy hai kiện hành lý nặng trịch rồi chở nó về. Trên đường, cậu chỉ cho nó tòa nhà trung tâm thành phố vàng lấp lánh như một cung điện hồi giáo, trung tâm CNN, “hồ cá” Georgia Aquarium quy mô nhất nước Mỹ rồi hào hứng kể về trường, về Coca-Cola – công ty cậu làm hồi mùa hè. Cảm giác nôn nao bồn chồn của lần đầu tiên đặt chân đến một thành phố cách quê hương nửa vòng trái đất dần biến mất, con nhỏ đột nhiên cảm thấy hương vị ngọt mát của soda trong cổ họng. Nó ngoảnh mặt nhìn qua cửa kính, ngắm những hàng cây cao hơn cả những tòa nhà cao tầng, ngắm con đường khi cao khi thấp, ngắm những ngôi nhà ốp gạch đỏ đặc trưng của miền Nam nước Mỹ. Nó bỗng cảm thấy mùi khói rạ chiều hè xông lên làm cay cay sống mũi. Nó thầm cảm ơn trường đã gửi một cậu bạn thân thiện đến đón nó, giúp nó cảm thấy đỡ bơ vơ trên thành phố xa lạ này.

Hai năm ở Atlanta tuy không dài nhưng đủ để nó làm quen với xứ sở cao nguyên trùng rợp bóng cây xanh này. Nó nhớ Atlanta bằng hương hoa cỏ bốn mùa. Mùa xuân là vũ điệu của những loài hoa: hương thơm lặng lẽ của bụi hồng dại trên đường đi học, mùi thơm kiêu kỳ của hàng mộc lan trắng trong sân trường, rồi mùi hoa thông thoang thoảng cuối mùa làm lo sợ vài đứa bạn dị ứng phấn hoa. Mùa hè là hương của đất trời: mùi thơm ngai ngái của cỏ tươi mới cắt khô dần trong nắng, mùi ẩm ướt của đất sau những cơn mưa nặng hạt kéo dài cả ngày trời, mùi thơm của nắng phả ra qua từng ngọn gió, trong từng tán lá sau một ngày bị thiêu đốt chói chang. Nó nhớ mùa thu qua mùi của những bữa tiệc: mùi phô mai từ những chiếc bánh pizza, mùi bia, mùi mồ hôi của cả đám bạn sau mấy trò chơi lúc mới đến đây nó cho là rất vớ vẩn kiểu Mỹ như cornhole hay flying disc games. Và mùa đông. Nó nhớ mùi lá cây khô xào xạc bên hồ trong công viên Piedmont. Nó nghe mùi hoang dại của những cánh đồng Ireland qua tiếng kèn túi của một vài người bạn đồng hành leo núi Stone Mountain. Và mùi thơm của món gà tây nướng trong ngày lễ Tạ Ơn.

Kỷ niệm đáng nhớ nhất của nó trong hai năm ở đây là bữa tiệc ấm áp trong ngày lễ Tạ Ơn với một gia đình đậm chất “Mỹ.” Mỗi lần ngày lễ Tạ Ơn đến gần, lũ bạn Mỹ lại rục rịch trở về sum họp với gia đình. Lễ Tạ Ơn với người Mỹ giống như Tết với người Việt Nam: đại gia đình xôm tụ, thường có cả ông bà, cha mẹ và cả gia đình của các anh chị em. Những đứa bạn quốc tế thì tranh thủ kỳ nghỉ dài để đi du lịch khắp nơi. Nó quyết định lưu lại Atlanta, đăng ký vào chương trình AMIGO để được khám phá không khí gia đình và văn hóa truyền thống Mỹ. Gần tới ngày, nó nhận được lời mời của Noreen tới ăn tối cùng gia đình bà.

Gia đình Noreen, theo cảm nhận của nó, mang đậm chất “Mỹ” bởi tính hợp chủng quốc của họ. Bố chồng bà là người Đức. Ông đến Mỹ lập nghiệp rồi gặp vợ mình, một cô gái Ireland. Hai người lập gia đình rồi chuyển về New York sinh sống. Noreen và chồng là giáo viên tại một ngôi trường Waldorf (theo triết lý giáo dục của Rudolf Steiner, theo đó để hiểu được nguyên lý của vũ trụ, trước hết người cần am hiểu nhân văn) tại Atlanta, đã từng giảng dạy và sinh sống ở Thái Lan. Noreen tới đón nó từ chiều, bởi nó hào hứng muốn tham gia chuẩn bị bữa tối với gia đình. Bữa tiệc tối thịnh soạn chẳng khác mâm cỗ Tết Việt Nam với món gà tây nướng, món khoai tây nghiền, món súp lơ và đậu xanh hầm, bánh mỳ, sốt nam việt quất, …

Sau bữa tối, nó cùng gia đình Noreen đi dạo quanh khu phố. Câu chuyện bắt đầu sôi nổi, quay quanh cuộc sống mới của nó ở Atlanta, những kinh nghiệm của vợ chồng Noreen ở châu Á, về hệ thống giáo dục ở Mỹ và phương pháp giáo dục ở ngôi trường Waldorf nơi họ đang làm việc. Một lúc sau, câu chuyện chìm dần. Mỗi người lặng lẽ cảm nhận hương cỏ khô trong làn gió nhẹ, dường như chìm đắm trong suy tư về một năm đã qua. Hết một vòng con đường, mọi người quyết định quay lại nhà cho kịp trận bóng đá (American football) sắp chiếu. Josh, cậu con trai đang học lớp 9 của Noreen, cổ vũ nhiệt tình, thỉnh thoảng lại quay ra giảng giải cho nó về luật chơi. Dù vốn không hiểu nổi trò chơi phức tạp này, nó cũng thấy hào hứng theo. Một buổi tối thật thú vị và đáng nhớ!

Con nhỏ khẽ vươn vai xua đi cơn buồn ngủ. Nằm nghĩ một lúc, bầu trời trước mặt đã chuyển sang màu xanh đậm. Con nhỏ quay nghiêng đầu, thấy ông mặt trời bây giờ đã rất già. Tới mức những tia nắng đã chuyển thành các vệt cam sáng trên nền trời. Ông mặt trời lại khẽ nheo mắt với nó như nhắc nhở: tối rồi, về thôi. Nó mỉm cười, hít thêm một hơi để tận hưởng nốt mùi thơm của những tia nắng cuối ngày. Atlanta, thành phố của những mùi hương.