Bạn phải coi bài luận là một chiến lược PR bản thân. Vậy một bài luận nhập học đủ sức thuyết phục trường trao học bổng cho mình thì ngôn ngữ, phong cách viết và chiến lược viết bài luận này ra sao?
Các chủ đề thường được lựa chọn khi viết luận bản thân là gì? Và cần phải chuẩn bị viết bài luận trong bao lâu?
Trong hồ sơ xin học bổng của bạn, sơ yếu lý lịch, đơn xin học bổng, bảng điểm, chứng chỉ bằng cấp cũng như thư giới thiệu đều là những tài liệu khách quan mà bạn phải cung cấp cho trường Đại học nơi bạn muốn xin học bổng. Sơ yếu lý lịch gồm những thông tin về quá trình học tập và làm việc của bạn. Đơn xin học bổng đã có mẫu đơn sẵn cho bạn điền vào. Bảng điểm, văn bằng, chứng chỉ là những bằng chứng cho thấy trình độ học vấn, hoa trái của những nỗ lực học tập của bạn trong quá khứ, còn thư giới thiệu (reference letter) hay thư tiến cử là do người khác viết, thường là những điều hay, về bạn.
Duy chỉ còn có bài Tiểu luận trình bày mục tiêu xin học bổng của bạn là hoàn toàn trong tay bạn, tuỳ thuộc 100% vào khả năng trình bày một cách thuyết phục của bạn. Vì vậy mà nó rất quan trọng. Các phần khác của hồ sơ xin học bổng cũng rất quan trọng nhưng bạn không được quên là còn có hàng trăm ứng sinh khác cũng nộp những sơ yếu lý lịch với những bằng cấp, chứng chỉ không thua gì bạn. Vậy bạn phải thuyết phục ban tuyển chọn là nếu họ trao học bổng cho bạn, họ sẽ không bao giờ phải tiếc nuối. Vì sao? Vì ngoài trình độ học vấn, bằng cấp, chứng chỉ, bạn còn có nhiều thứ khác nữa.
Bạn phải coi bài luận là một chiến lược PR bản thân. Không đơn thuần là đi trả lời những câu hỏi trường đặt ra, liệt kê những thành tích bản thân theo cách thông thường. Vậy một bài luận nhập học đủ sức thuyết phục trường trao học bổng cho mình thì ngôn ngữ, phong cách viết và chiến lược viết bài luận này ra sao? Các chủ đề thường được lựa chọn khi viết luận bản thân là gì? Và cần phải chuẩn bị viết bài luận trong bao lâu?
1. Tìm kiếm ý tưởng bài luận
Phần lớn sinh viên đều bí tại bước này. Bạn không thể chọn được đề tài hay chỉ trong vài phút suy nghĩ, vì vậy hãy dành từ 1-2 tuần để nuôi lớn những ý tưởng. Dưới đây là một số bí quyết giúp bạn tìm ý tưởng cho bài essay:
– Bạn đã bao giờ gặp khó khăn hay vấp ngã trong cuộc sống chưa, bạn đã làm gì để vượt qua nó. Vấn đề ở đây không phải là bạn kể vanh vách những biến cố trong cuộc đời để làm khổ nhục kế với ban giám khảo, vấn đề là bạn đã vượt qua các biến cố như thế nào. Bạn đã rút ra bài học gì cho bản thân từ những biến cố đó.
– Những thành quả của bạn trong thời gian qua, không hẳn là thành tích nổi trội nhất, nhưng nó có ý nghĩa như thế nào đối với bạn.
– Bạn đã bao giờ phấn đấu hết mình cho một mục tiêu mà mình đặt ra chưa, dù thành công hay thất bại, bạn hãy cho ban giám khảo biết là bạn làm điều đó như thế nào?
– Những đặc tính mà bạn cho là nổi trội nhất ở bạn.
– Bạn có tham gia hoạt động ngoại khóa hay không? Tại sao bạn tham gia các hoạt động đó? Điều này giúp ích gì trong cuộc sống cũng như học tập của bạn? Cho đến nay bạn vẫn tham gia công việc đó chứ?
– Bạn muốn trong tương lai bạn sẽ là gì? Bạn muốn trở thành ai? Bạn muốn sống ở nơi nào? Bộ phim, quyển sách,… yêu thích nhất của bạn là gì? Tại sao bạn lại thích chúng? Tất cả điều này sẽ giúp ban giám khảo nhận ra bạn là ai.
– Theo bạn phẩm chất nào của con người là quan trọng nhất? Vì sao? Cuối cùng, học bổng này sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với bạn?
2. Chọn đề tài cho bài luận xin học bổng
Bạn đã tìm được ý tưởng cho bài viết của mình, với những nguyên liệu như mục tiêu của cuộc sống, những kinh nghiệm sống, những khả năng khác nhau, nhu cầu tài chính… Nhưng chưa đủ, bạn còn cần thêm một đề tài hay để gắn kết những yếu tố đó thành một thể thống nhất. Hãy chọn lựa một đề tài độc đáo mà vẫn không đi lạc khỏi những ý tưởng ban đầu. Lưu lại ấn tượng trong mắt một người mỗi ngày phải đọc vài chục bài luận không phải dễ dàng, nhưng bạn có thể bắt đầu bằng những gợi ý nho nhỏ dưới đây:
– Nếu bạn kể về một sự kiện quan trọng đã xảy ra trong cuộc đời bạn, lồng vào đó những kinh nghiệm sống động của bản thân.
– Nếu bạn đang có dự định biến bài luận của mình thành một bài thơ tự do 5 chữ, hãy cẩn thận. Trừ những học bổng với yếu tố sáng tạo được đặt lên hàng đầu, thể loại này bị xếp vào loại nghèo nàn thông tin và đương nhiên, bị đánh rớt không thương tiếc.
– Đừng nhắc đến điểm TOEFL hay điểm trung bình ở trường của bạn dù bạn tự hào về chúng đến mức nào đi nữa. Giám khảo đã nhìn thấy nó trong hồ sơ dự tuyển của bạn rồi.
– Nếu bạn nghĩ ra một đề tài nhưng loay hoay đã nhiều ngày mà vẫn không nghĩ ra được dẫn chứng sống động nào thì tốt nhất, bạn nên tìm một đề tài khác.
– Đừng quá ôm đồm vì bạn không thể truyền đạt hết đủ mọi loại thông tin trong giới hạn số chữ của bài viết.
– Tránh sa đà vào các các vấn đề chuyên môn. Hoàn toàn ổn nếu bạn bàn về bộ môn sinh học trên phương diện một môn yêu thích của bạn, nhưng là sai lầm nếu bạn ngồi phân tích tỉ mỉ như sách khoa học về một động vật nào đó. Ban giám khảo sẽ nghĩ bạn đang cố tình phô diễn kiến thức.
– Những dòng đầu tiên luôn đóng vai trò quyết định. Đừng xem nhẹ cách mở đầu bài viết vì không giám khảo nào đủ kiên nhẫn đọc tiếp một bài luận có phần mở đầu chán ngắt.
– Đề tài của bạn có thuộc dạng xưa như trái đất không? Hãy xem qua 100 bài luận trên EssayEdge để rút được kết luận sơ khởi. Tuy nhiên, chọn một đề tài quen thuộc là một yếu điểm. Nếu câu trả lời của bạn đủ độc đáo và thông minh để bật ra khỏi hàng ngàn bài luận khác, bạn thậm chí còn có nhiều cơ hội ghi điểm hơn nữa kìa.
– Tránh xa những đề tài tôn giáo, chính trị hay xung đột, nếu bạn không muốn bài luận của mình trở nên đáng nhớ một cách tiêu cực.
– Trong trường hợp bạn thật sự muốn chọn một đề tài về hai chiều hướng suy nghĩ xung đột nào đó, hãy viết một cách khách quan nhất có thể, đừng tỏ ra quá kích động để bênh vực một bên nào cả.
Trước khi đặt bút viết, hãy trả lời những câu hỏi sau: Người đọc bài luận có còn nhớ đến đề tài của bạn sau khi đọc thêm hàng trăm bài luận khác không? Họ sẽ còn nhớ những gì về đề tài đó và về bạn? Ấn tượng cuối cùng đọng lại về bạn là gì?
Tuy nhiên vẫn còn một vài điểm cần lưu ý mà bạn không nên bỏ qua sau đây:
– Nếu bạn đang dự tính kể về những năm tháng tuổi thơ khốn khó, về việc mẹ bạn mất trong một tai nạn thảm khốc, bạn từng bị bắt cóc khi còn bé…, nói chung là những tấn thảm kịch của gia đình, thì hãy cẩn thận. Đừng quên mục đích chính của bài luận vẫn là bộc lộ những phẩm chất quí giá của bạn. Các vị giám khảo sẽ không vì mủi lòng trước những câu chuyện đầy nước mắt của bạn mà ban ngay một học bổng vô điều kiện. Đừng để họ nhớ về bạn như một thí sinh tội nghiệp, trong khi bạn hoàn toàn có thể để lại ấn tượng về một thí sinh nghị lực và có phẩm chất dù trưởng thành trong hoàn cảnh khó khăn. Tuổi thơ khốn khó có thể là phông nền làm bật lên những điểm mạnh của bạn, chứ không thể trở thành đề tài chính cho cả bài luận được.
– Nổi bật chưa có nghĩa là chiến thắng. Bạn có thể nổi bật giữa các thí sinh khác nếu bạn tự nhận mình là một cô gái da màu đồng tính. Nhưng việc bạn có sống sót với sự nổi bật này không còn tùy thuộc vào cách xây dựng tình tiết trong bài luận: bạn đã làm thế nào trước dư luận xã hội và vượt qua khó khăn đến từ định kiến như thế nào? Tuy nhiên, sẽ rất lố bịch nếu một cô con gái cưng của gia đình giàu có bố là kỹ sư, mẹ là bác sĩ ngồi than vắn thở dài về gia cảnh bần hàn. Tức là đừng bao giờ nói dối về hoàn cảnh bản thân nhé!
– Không nên đề cập đến những khuyết điểm trừ trường hợp thật sự cần thiết. Bia rượu, thuốc lá, tiệc tùng…, dù bạn có hào hứng về những đề tài đó đến mấy thì cũng đừng lôi chúng vào bài viết. Bạn chỉ có một số chữ giới hạn để trình bày bài luận, tại sao lại phung phí chúng vào những câu chuyện chỉ làm bạn mất điểm?
– Bài luận không phải là hồi ký, nên bạn không cần phải nói thật đến từng milimet cuộc đời mình. Hãy chỉ đề cập đến những chi tiết cần thiết để làm nền móng xây dựng và làm nổi bật những phẩm chất, khả năng của bạn là đủ.
3. Mấu chốt làm nên thành công của bài luận
Những mẹo nhỏ dưới đây có thể giúp bạn dễ dàng hoàn thành tốt bài viết của mình hơn:
– Trả lời câu hỏi: Một lời nhắc nhở có vẻ ngớ ngẩn, nhưng chỉ cần bạn sa đà vào những đề tài của mình mà quên trả lời câu hỏi đặt ra thì dù bài viết có hay đến đâu cũng đừng mơ ước gì đến học bổng nữa.
– Cụ thể: Ngay cả những đề tài chán phèo cũng có thể trở nên hấp dẫn nếu bạn biết cách diễn đạt sáng tạo. Ví dụ: Thay vì nói: Tôi đã phải tập luyện hàng tuần liền cho cuộc thi thể dục dụng cụ, hãy xào nấu lại thành Mỗi sáng, tôi đều đặn thức dậy vào lúc năm giờ sáng, đón xe buýt đến trung tâm thể thao và tập đến tối mịt, với mong ước đem được chiếc huy chương vàng thể dục dụng cụ về cho đội nhà.
– Hãy là chính bạn: Có thể rất nhiều người từng đoạt giải trong những cuộc thi, nhưng cảm giác của mỗi người trong thời khắc đó là duy nhất. Hãy lồng cảm xúc và suy nghĩ của bạn vào những sự kiện quan trọng đã xảy ra, đó sẽ là thước đo chính xác nhất để giám khảo đánh giá tổng quát về bạn. Tuy nhiên, trừ khi bạn đã nghiên cứu thấu đáo về các vấn đề chính trị hay xã hội thì hãy tránh xa đề tài khó nuốt này ra nhé.
– Từ ngữ dễ hiểu: Đa số sinh viên vẫn lầm tưởng sử dụng những từ ngữ bác học mới làm nổi bật được sự uyên bác của mình. Nhưng thực tế lại chứng minh ngược lại, những từ ngữ càng giản dị, gần gũi càng tạo nên sức hút.
– Sử dụng ngôn ngữ giàu tính tượng hình: đây sẽ là công cụ đắc lực hỗ trợ bạn xuyên suốt bài viết. Cách nhanh nhất để tiếp cận giám khảo và tấn công trực tiếp vào cả năm giác quan của họ.
– Đầu tư cho phần mở đầu: Đây luôn là phần quan trọng nhất vì giám khảo tập trung nhất là trong 1-2 phút đầu. Nếu họ đối mặt với một phần mở đầu quá nhàm chán thì chẳng có lý do gì để tiếp tục đọc những đoạn sau cả.
+ Không kết luận trong phần mở đầu: Nếu bạn kết luận ngay từ mở đầu tức là bạn đã nói với giám khảo: Ông/bà không cần đọc tiếp nữa đâu!
+ Giới thiệu gián tiếp: Không nhất thiết bạn phải nói ngay vào vấn đề chính từ câu đầu tiên. Hãy áp dụng một vài cách giới thiệu sáng tạo nào đó để phần mở đầu trở nên độc đáo và sinh động.
– Có sự liên kết: Phần mở đầu thành công chưa chắc cả bài luận thành công, vì có những bài viết có phần thân bài chả ăn nhập tí nào với mở đầu. Tiếp thị sản phẩm không chỉ quan trọng ở khâu quảng cáo mà còn ở chất lượng sản phẩm nữa.
– Sử dụng từ nối: Để tạo sự liền mạch cho bài viết (as a result…, while…, since…, etc.)
– Kết luận xúc tích: Kết luận chính là cơ hội cuối cùng để bạn thuyết phục các vị giám khảo khó tính. Nhưng thậm chí trong phần kết luận bạn cũng không nên đưa ra bất kỳ điều gì để kết thúc vấn đề đặt ra. Vì bài luận chỉ giới hạn trong khoảng 300 chữ, thì liệu bạn đã phân tích đầy đủ để có thể đi đến một kết thúc chưa! Bạn nên chọn một trong những cách sau để đóng bài viết lại một cách đẹp mắt:
+ Kết thúc mở, nêu thêm những vấn đề liên quan.
+ Kết thúc bằng cách liên hệ với phần mở đầu để tạo tính cân bằng, lặp lại một câu ở phần mở đầu chẳng hạn.
+ Vạch rõ, nhấn mạnh một vấn đề trọng tâm ở phần thân bài.
+ Kết thúc bằng câu nói ý nghĩa của một người nổi tiếng. Tuy nhiên, hãy cân nhắc mạch văn. Câu nói phải được đưa vào thật tự nhiên, gượng ép sẽ khiến bài luận trở nên khập khiễng.
– Bạn nên có một quãng thời gian nghỉ trước khi bắt tay vào viết. Thời gian này dành để suy nghĩ những ý tưởng độc đáo có thể làm sáng bài viết của bạn.
– Đưa một người khác đọc bài viết của bạn, nhờ người đó nghĩ xem:
+ Bài viết của bạn nói về vấn đề gì?
+ Bạn đã sử dụng động từ ở thể chủ động nhiều nhất có thể chưa?
+ Cấu trúc câu của bạn có đa dạng không? Hay chỉ toàn những câu hoặc ngắn ngủn hoặc dài thượt?
+ Bạn sử dụng từ nối có ổn không?
+ Ngôn ngữ của bạn có hình tượng và khiến bài viết dễ hiểu, sinh động hơn không?
+ Có lỗi chính tả nào không?
+ Phần hay nhất là phần nào?
+ Phần tệ nhất là phần nào?
+ Ấn tượng đọng lại là gì?
+ Phần nào vẫn chưa rõ ràng và cần được viết lại?
+ Phần nào dư thừa cần bỏ đi?
+ Bài viết nói lên được gì về bạn?
+ Nó có độc đáo không?
– Đừng quên xem lại: Không nhà văn lớn nào có thể hoàn thành tác phẩm ngay khi đặt bút chấm dứt nó, họ đều phải xem đi xem lại nhiều lần, và bạn cũng vậy. Thủ tục này là cần thiết để phát hiện và thay thế những từ ngữ chưa phù hợp, gạt bỏ những câu văn vô nghĩa, kiểm tra sự liên kết của các liên từ, và cơ bản là không mắc lỗi ngữ pháp hay chính tả nào.
+ Hãy để đề tài được phát triển tự nhiên, đừng gò ép nó trong một giới hạn nhất định được đặt ra.
+ Đừng ngại tốn thời gian cho việc chỉnh sửa. Bạn cần sắp xếp lại các chi tiết bổ trợ, xóa bỏ những phần không cần thiết và làm rõ nghĩa thêm một vài điểm quan trọng.
+ Bạn có thể cầu viện đến bộ phận sửa chữa của EssayEdge để giúp bài viết của mình được phát triển hoàn thiện cả về liên từ, cấu trúc ngữ pháp, phong cách, thậm chí âm điệu. Đây cũng là một lựa chọn đáng cân nhắc để có được một bài viết đáng nhớ. Dĩ nhiên là phải có tính phí rồi!
Chúc các bạn thành công!
Theo Ngày Nay
Xem bài gốc tại đây